23 mei hielden we ons Achterhoek Food Congres met als belangrijke focus: welke gezamenlijke activiteiten kunnen we nog meer inzetten voor de ambitie: de meest gezonde en vitale regio van de EU? Inmiddels is het netwerk van platform Achterhoek Food uitgebreid met internationale partners uit Noord-Ierland en Zweden, zodat we meer kennis en ervaringen kunnen delen.
22 mei: voorwerk en toer door de Achterhoek
Op 22 mei hebben wede internationale experts Michele Shirlow uit Noord-Ierland en Lena Friblick uit Zweden meegenomen op tour door de Achterhoek, om ze goed kennis te laten maken met de Achterhoek als foodregio en ze te laten zien hoe we in de praktijk werken aan de acht aandachtsgebieden van platform Achterhoek Food.
We gingen langs bij Hotel Villa Ruimzicht, Stadskamer, WerkRaat, Biowinkel4you, Geitenkaasboerderij de Brömmels, Park Achterhoek, Wijngoed Montferland, Groentekwekerij & Landwinkel Smits en de Stadsboerin. Deze bedrijven illustreerden hoe ze allemaal op hun eigen innovatieve manier werken aan de acht aandachtsgebieden en zo waarde toevoegen voor de regio. Elk met eigen accent: culinaire kwaliteit, nieuwe producten en business, meerwaarde voor de toerist, bijdrage aan natuur en biodiversiteit, gezonde voeding voor scholen, gezinnen in armoede of perspectief bieden aan mensen die anders buiten het werkproces vallen (en zo sociale functie van voedsel benadrukken).
23 mei: Achterhoek Food Congres
Opening
Dagvoorzitter Frans Miggelbrink opende het congres met de vraag aan Maurits Steverink wat er sinds de kick-off op 6 november zoal gebeurd is. Maurits ziet dat er veel mooie initiatieven vanuit de partners zijn en worden opgestart, waar het platform ondersteuning bij biedt. Hij is trots op de groei in deelnemende scholen en de inzet van docenten en studenten. Allemaal met het idee: samen komen we verder en werken we op een smakelijke manier aan moeilijke transities.
Vanuit de zaal volgden nog enkele voorbeelden van de samenwerking vanuit verschillende partners van platform Achterhoek Food. Zo kondigde Marcella de Vos van Achterhoek Toerisme de gezamenlijke graancampagne aan en vertelde Gert Smits hoe hij bijdraagt aan de eiwittransitie met de productie van pompoenpitten en hoe de steun van LEADER helpt bij het vernieuwen van de regiobusiness. Rik Eijsink van Graafschap College meldde trots dat Graafschap College met de koksopleiding Nederlands eerste is die duurzaamheid structureel in het onderwijs heeft opgenomen, terwijl duurzaamheid landelijk nog geen verplicht onderdeel is. Ook vertelde hij dat ze een e-learning ontwikkeld hebben met hulp van enkele LEADER-projecten, dat ze een nieuwe koksopleiding in voorbereiding hebben in samenwerking met Achterhoek Food en dat de schoolkantines meedoen met Achterhoek Food (je kunt je hier gratis aanmelden voor de e-learning over graan). Anton Stapelkamp (burgemeester van Aalten) gaf aan dat Duitse regionale kranten steeds vaker berichten over food uit de Achterhoek, naar aanleiding van een tour met een Duitse journalist. Pascal Kamperman vertelde dat Achterhoek in Beweging food uit de Achterhoek benut op haar grotere evenementen, als visitekaartje voor de landelijke gasten én als steun voor lokale, duurzamere foodketens. Tenslotte meldde Jeanne Steverink van Smaakacademie Achterhoek dat steeds meer onderwijsinstellingen aanhaken bij de Smaakacademie, met nu ook Iselinge Hogeschool en verschillende VO-scholen, waaronder Almende College.
Internationale experts
Michele Shirlow van FoodNI heeft zich jarenlang ingezet om van Noord-Ierland een trotse foodregio te maken. En met succes, want in 2018 won de regio de award voor World’s Best Food Destination. Dit had de regio onder andere te danken aan het organiseren van een ‘year of food’ in 2016. Hiervoor werd een framework gemaakt, waarbij elke maand het accent op een andere voedselgroep of thema lag. Het belangrijkste resultaat was dat de houding van bezoekers ten opzichte van Noord-Iers eten en drinken aanzienlijk verbeterde. Maar de aandacht voor food draagt ook bij aan trots en versterkt de eigen identiteit en de sociale cohesie, belangrijk gezien de Noord Ierse nog recente vrede. Michele wees er verder op dat thema’s als duurzaamheid en gezondheid belangrijk zijn voor de hedendaagse consument. Ook benadrukte ze dat het helemaal niet nodig is om superculinair te presteren, belangrijk is om echte producenten en telers te laten zien in campagnes, met authentieke en pure producten en gerechten. Een voorbeeld daarvan is dit filmpje: https://youtu.be/HojeDpYqkFk
Lena Friblick richtte in Malmö (Zweden) Botildenborg op: een sociale boerderij en keuken die individuen en de sociale samenhang versterkt via food, landbouw en vriendschap. Ze werkte jarenlang als journalist en zag dat Malmö veel problemen had met veel migranten en verschillende culturele achtergronden. Ze bedacht een tv-show waarbij ze vrouwen uit achterstandswijken liet koken. Dat had veel positieve effecten: het creëerde banen voor deze vrouwen en het contact tussen verschillende bevolkingsgroepen (oud en jong en verschillende culturen) verbeterde. Lena besloot om Botildenborg op te richten als plek waar food op een structurele manier bijdraagt aan het creëren van banen en sociale cohesie. Ze zet food in als een tool om te werken aan drie vormen van duurzaamheid: economische, sociale en ecologische duurzaamheid.
Aankondiging Academische werkplaats AGORA
Platform Achterhoek Food, de GGD en Wageningen Universiteit & Research maakten op het congres bekend dat zij gaan samenwerken in de Academische werkplaats AGORA. De Achterhoek is aangewezen als ‘proeftuin’ waar we samenwerken aan een duurzame en gezonde leefomgeving, met meer onderzoek en kennisdelen. De ambitie is om een gebiedsmonitor te ontwikkelen. Voor inwoners, ondernemers en scholen biedt deze samenwerking voordelen: zij krijgen makkelijker de beschikking over een schat aan wetenschappelijke kennis en een uitgebreid netwerk.
En nu…?
Met twee internationale keynotesprekers, de aankondiging van de Academische werkplaats AGORA en vijf werksessies was het een drukke maar inspirerende middag. Bijzonder is dat zoveel verschillende mensen uit verschillende beleidsdomeinen bezig zijn met voedsel en elkaar inspireren om op een smakelijke manier te werken aan moeilijke en soms taaie transities.
Het congres bood veel inzicht om vanuit allerlei organisaties de AanjaagAgenda Achterhoek Food verder aan te vullen. De komende tijd wordt actief gedeeld met alle partners van platform Achterhoek Food welke activiteiten nog meer ingezet kunnen worden. En wat gaat helpen, is dat ieder intern in de organisatie de aanpak van platform Achterhoek Food deelt, zoals eenvoudig verwoord in het Achterhoek Food Manifest. Wij bieden ondersteuning, nu aangevuld met steun vanuit een internationaal netwerk, van de GGD en WUR vanuit de Academische werkplaats Agora en natuurlijk vanuit de nieuwe LEADER-periode.
Aftermovie
Bekijk hier ook de aftermovie van het Achterhoek Food Congres: