Op weg naar een Achterhoek Food Manifest in 2024!
De Achterhoek kan met de juiste aanpak de meest vitale en gezonde regio van Nederland kan worden. Hoe? Door samen te werken, meent platform Achterhoek Food. Op 6 november vond de Kick-off plaats van platform Achterhoek Food op het DRU Industriepark in Ulft. Het startpunt voor een meerjarige samenwerking met een concrete uitvoeringsagenda voor de komende jaren. Voorzitter Jan Markink, oud-gedeputeerde Provincie Gelderland, is enthousiast: “Er zijn veel initiatieven op het gebied van voedsel, en door deze te bundelen versterken ze elkaar.”
De Achterhoek als onderscheidende foodregio met gezond en duurzaam voedsel voor iedereen, dat is waar partners van Achterhoek Food naar toe werken. Het doel is lekker, gezond en betaalbaar eten voor iedereen dat op een duurzame manier wordt geproduceerd met oog op een beter klimaat, natuur en omgeving. Met nieuwe verdienmodellen voor boeren, bakkers, slagers, groenteboeren en restaurants en het bevorderen van landelijke afzet van smaakvolle producten, gemaakt door vakmensen uit de Achterhoek.
Verbindingen leggen voor acht aandachtsgebieden
Om een onderscheidende foodregio te worden, legt platform Achterhoek Food verbindingen tussen vertegenwoordigers van diverse organisaties die actief zijn met voedsel-gerelateerde projecten. En dat zijn er nogal wat als je kijkt naar de acties in de regio voor verschillende maatschappelijke aandachtsgebieden en global SDG’s. Deze global SDG’s zijn voor de Achterhoek samengevat in acht aandachtsgebieden; gezondheid, landschap en natuur, milieu en ecologie, dierenwelzijn, sociale verbondenheid, cultuur en identiteit, vernieuwende regiobusiness en de wereldwijde beschikbaarheid van voedsel.
Het gezamenlijk doel is activiteiten bundelen! Samen kom je immers verder. Annemien Haveman van Wageningen University & Research (WUR) is positief over de aanpak van platform Achterhoek Food om integraal te werken aan een groene en gezonde leefomgeving in de regio. “Voor Wageningen is dit een vernieuwende manier om tegelijkertijd aan meerdere vraagstukken te werken met afstemming in de regio.”
Naast Annemien van de WUR waren er ook vertegenwoordigers van andere sectoren aanwezig in Ulft, waaronder:
- Achterhoek Toerisme
- GGD Noord en Oost Achterhoek
- Achterhoek in Beweging
- Culturele sector met afvaardiging Stadsmuseum/VVV Doetinchem, Feestfabriek/Pak An, DRU Industriepark
- Onderzoek en onderwijs: Wageningen Universiteit, Saxion Hogeschool, van Hall Larenstein, ROC van Twente/Friesepoort, Graafschap College en IKC Noorderlicht
- Overheid: Ambtenaren en bestuurders van deelnemende LEADER gemeenten (Aalten, Oost Gelre, Berkelland, Oude Ijsselstreek, Bronckhorst, Lochem, Doetinchem) en 8hrk Ambassadeurs
- De Stadsboerin
- Grensoverschrijdende samenwerking met DNL contact en Euregio
- Natuur en biodiversiteit via NL Greenlabel en de VAL
- Rabobank
- Slow Food Achterhoek
- Agrarische sector met Zonvarken en Bioboerderij Keuper
Ervaren verbreder
Achterhoek Food deed ervaring op met het verbinden en verbreden van foodprojecten tijdens de eerste subsidieperiode van LEADER Achterhoek (2016-2022). Initiatiefnemers van foodprojecten werden uitgedaagd om samen te werken aan meerdere doelen. Dit pakte zeer goed uit. Acties werden versterkt, verbreed en kennis werd gedeeld. Medio 2024 gaat de nieuwe LEADER periode van start. “De inwoners steunen het belang van duurzaam en gezond voedsel en is wederom een belangrijk thema in het nieuwe LEADER programma dat start in 2024” meldt Jolanda Kemna, LEADER-coördinator. Maurits Steverink, coördinator van platform Achterhoek Food voor LEADER meldt “Er zijn al een aantal projecten in voorbereiding en een deel van de vandaag gepresenteerde ideeën past goed bij de subsidieregeling van LEADER Achterhoek. Ik zie daarnaast ook nog volop mogelijkheden voor andere vormen van ondersteuning en het benutten van landelijke regelingen.”
Voedselprojecten in de praktijk
Tijdens de bijeenkomst werden twee voorbeelden van geslaagde samenwerkingen met brede impact gepresenteerd. Marcella de Vos van Achterhoek Toerisme legde de verbinding tussen natuur inclusief food en toerisme. “Het verhaal achter voedsel moet verteld worden. Daarmee leg je de link naar de Achterhoeker die het produceert, naar naoberschap en naar een mooiere natuur en landschap.” Directeur Antoine Rossewij van basisschool Noorderlicht vertelde over het belang van ontbijt op scholen en hoe hij dat heeft opgepakt in samenwerking met Stadsboerin Ellen Willems, lokale producenten en bakkerij. Ellen Willems “Behalve gezond is het ontbijt ook educatief. De kinderen krijgen nieuwe, gezonde dingen te eten. Ze gaan proeven en leren dat het beregezellig kan zijn om samen te eten.”
Start gezamenlijke Uitvoeringsagenda
Tijdens de bijeenkomst gingen de aanwezigen met elkaar in gesprek over het bundelen van diverse maatschappelijke vraagstukken die te maken hebben met voedselproductie en consumptie, en hoe ze van elkaar kunnen leren? Denk aan actuele thema’s, zoals de transities waar we mee te maken hebben in de zorg (positieve gezondheid), overgewicht, transitie landbouw (verdienmodellen), klimaatvraagstuk, verbetering van natuur, landschap, waterkwaliteit, verdroging en armoedebestrijding. De aanwezigen zagen dat er winst te halen valt wanneer je ook buiten je eigen beleidsthema kijkt én als je de samenwerking op zoekt. Platform Achterhoek Food zorgt voor het verbinden, kennisdeling en ontschotten van beleid. Met deze aanpak kan de Achterhoek de meest gezonde en vitale regio van Nederland of zelfs de EU worden. Jan Markink is positief: “Vanmiddag zijn er al interessante koppelingen tussen organisaties gemaakt. Het is een kans om over (bestuurlijke) schotten te kijken en activiteiten met elkaar te verbinden. Zo werken we in een netwerk van aaneengesloten partners met elkaar aan hetzelfde doel.”
Opzet Monitor; meten is weten
Met Wageningen University & Research wordt de samenwerking uitgewerkt als structurele partner voor kennis en innovatie, met een samenwerkingsovereenkomst in voorbereiding. Enerzijds om alle aanwezige kennis en lopende projecten te benutten vanuit dit grote kennisinstituut, en anderzijds om een gebiedsmonitoring op te zetten met kengetallen om de voortgang op alle acht aandachtsgebieden te volgen. Rabobank voegt haar kennis over het meten van ‘brede welvaart’ toe en er wordt afgestemd met de Achterhoek Monitor van de 8RHK-ambassadeurs.
Vervolg?
Jolanda Kemna en Maurits Steverink bundelen alle aangereikte ideeën, zowel rijp als groen van de aanwezige organisaties. Een rondgang wordt gemaakt om samen met de aanwezige organisaties de plannen te concretiseren en te bekijken hoe deze versterkt kunnen worden vanuit platform Achterhoek Food.
De inzet van elke organisatie wordt gebundeld in een concrete Uitvoeringsagenda 2024, met in ieder geval 25 bedrijfskantines die het voortouw nemen in duurzamer en gezond voedsel voor iedereen, van stratemaker tot en met burgemeester.
De samenwerking in platform Achterhoek Food wordt bekrachtigd met het onderteken van het Achterhoek Food Manifest in het voorjaar van 2024, tegelijkertijd met de start van de nieuwe LEADER periode. Jaarlijks zal de uitvoeringsagenda worden herzien en gepresenteerd op een aansprekend foodevent voor alle netwerkpartners.
